Quy trình đền bù giải phóng mặt bằng là vấn đề được nhiều hộ gia đình ở những khu đất đang được giải phóng mặt bằng hay trong tương lai sẽ được giải phóng mặt bằng quan tâm. Vì đa số các khu đất được giải phóng mặt bằng điều nằm ở trung tâm quy hoạch của nhà nhà đầu tư hay cơ quan chính quyền sở tại ở địa phương đó mà phần lớn các phần đất được quy hoạch ở đây là chỗ ở duy nhất của họ nên vấn đề đền bù giải phóng mặt bằng sao cho thỏa đáng với người dân là rất cần thiết cũng như những hộ dân không có đất phải được đền bù mặt bằng mới.
Quy trình đền bù giải phóng mặt bằng và khái niệm?
Quy trình đền bù giải phóng mặt bằng – Khái niệm giải phóng mặt bằng?
Theo Khoản 5 Điều 4 Luật Đất đai: giải phóng mặt bằng thu hồi đất là việc Nhà nước ra quyết định các thủ tục hành chính để thu hồi quyền sử dụng đất hoặc thu hồi đất giao cho tổ chức, ủy ban nhân dân thị trấn, xã phường để họ quản lý. Căn cứ theo quy định của Mục 9 Điều 3 Luật Đất đai 2013 quy định: “Việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất là việc trả lại cho Nhà nước giá trị về quyền sử dụng đất trên”.
Vấn đề bồi thường chỉ phát sinh khi nhà nước thu hồi đất của người sử dụng và sử dụng vào mục đích an ninh, quốc phòng, lợi ích công cộng, lợi ích quốc gia. Nhu cầu của xã hội và cộng đồng việc bồi thường đất không dựa trên giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên thị trường trao đổi ngang giá với nhau mà dựa trên khung giá nhất định mà Nhà nước quy định ở thời điểm thu hồi mảnh đất.
Quy trình đền bù giải phóng mặt bằng khi nhà nước thu hồi đất
Bước 1: Đưa ra quyết định thông báo thu hồi đất.
- Trước khi có quyết định về thu hồi đất, cơ quan nhà nước có liên quan phải thông báo cho người có đất thu hồi về việc cải tạo đất trong thời hạn 90 ngày đối với đất nông nghiệp và 180 ngày đối với đất phi nông nghiệp. Thông báo về việc thu hồi đất này phải gửi đến từng hộ dân có đất bị thu hồi và phải hợp phổ biến dự kiến tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, thị trấn. Theo quy trình trên, nếu người sử dụng đất đồng ý thì Ủy ban nhân dân cấp có liên quan ra quyết định thu hồi luôn mà không cần phải đợi đến cuối ngày ghi trong thông báo thu hồi.
Bước 2: Thu hồi quyền sử dụng đất.
- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền về việc thu hồi đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích chung của xã, quận, thị xã; đối với cơ sở tôn giáo, tổ chức, người Việt Nam định cư ở nước ngoài hay tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao cũng như doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Đối với đất của cá nhân, hộ gia đình hay cộng đồng dân cư thuộc vấn đề thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp huyện hay cấp tỉnh thu hồi đất với các trường hợp thu hồi cả cá nhân, tổ chức, hộ gia đình đang sở hữu sử dụng đất.
Bước 3: Kiểm kê phần đất và vấn đề tài sản trên đất.
- Người sử dụng đất có trách nhiệm phối hợp với tổ chức giải phóng mặt bằng, tổ chức giải phóng mặt bằng thực hiện nghiên cứu, khảo sát, đo đạc, xác định mặt bằng đất, thống kê nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất để lập quy trình bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Nếu người sử dụng đất không hợp tác, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh sẽ tiến hành vận động, thuyết phục để người sử dụng đất thực hiện và nếu sau 10 ngày mà không có kết quả thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ra quyết định kiểm kê bắt buộc, nếu người sử dụng đất vẫn không thực hiện thì tiến hành kiểm kê bắt buộc và ra lệnh thi hành án cưỡng chế theo ( Điều 70 của Luật quốc gia năm 2013).
Bước 4: Lên phương án bồi thường sao cho thỏa đáng và tái định cư.
- Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường giải phóng mặt bằng có trách nhiệm lập phương thức bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho từng cá nhân, hộ gia đình, tổ chức bị thu hồi đất trên cơ sở tổng hợp, số liệu kiểm kê và xử lý thông tin liên quan cho từng trường hợp, áp dụng giá trị bồi thường cho đất và tài sản trên đất.
Bước 5: Lên phương án niêm yết công khai lấy ý kiến của người bị thu hồi đất.
- Trong công tác giải phóng mặt bằng, tổ chức lấy ý kiến người dân là khâu khó nhất, mọi ý kiến của người dân đều được bàn bạc trực tiếp, đơn vị làm nhiệm vụ bồi thường phải bố trí hợp lý để người dân có thể chấp nhận phương án bồi thường.
Bước 6: Hoàn chỉnh về phương án đưa ra.
Bước 7: Phê duyệt vấn đề phương án và tổ chức thực hiện.
Bước 8: Tổ chức bồi thường cho người bị thu hồi đất.
Bước 9: Tiến hành cưỡng chế với những hộ dân không chấp hành quy định.
Với quy trình đền bù giải phóng mặt bằng chi tiết bên trên sẽ giúp cho người dân hiểu rõ hơn về vấn đề giải phóng và đền bù mặt bằng, thực hiện theo đúng trình tự mà pháp luật quy định giúp tránh được các vấn đề phát sinh hoặc cưỡng chế không mong muốn.
